Nói tới game bài dân gian lâu đời nhất thì chắc chắn Tổ tôm là cái tên sẽ được xướng đầu tiên. Những thuật ngữ cũng như hình thức của game bài này, khiến nhiều người nghĩ trò chơi này chỉ dành cho những người lớn tuổi.
Tuy nhiên, một khi anh em đã thử qua bài Tổ tôm thì sẽ bị “mê mẩn” với lối chơi vô cùng trí tuệ và thư giãn này của nó.
Dưới đây Ku11 sẽ giới thiệu đến anh em những thuật ngữ hay trong bài Tổ Tôm đầy thú vị này nhé!
Thiên khai bất thực
Thuật ngữ này ám chỉ anh em bắt buộc phải đánh đi 1 trong 2 lá bài khi anh em có thiên khai mà muốn xoay thành phu dọc.
Nếu anh em không đánh quân nào thì được gọi là ăn cả.
Thời điểm được ăn khi chơi Tổ Tôm
Khi đến lượt đánh, anh em được ăn quân, còn ở cửa khác lúc này sẽ gọi là phỗng. Trong trường hợp đối thủ của anh em đánh quân yêu, nếu anh em không đánh hoặc không lấy thì sẽ không có quyền ăn trong lượt kế tiếp.
Trong 1 ván bài tổ tôm, khi lên quân ù mà anh em lại bỏ qua hoặc quân sau tới mới ù thì anh em sẽ được tính là bỏ ù. Lúc này, người chơi đó sẽ ngừng tính tổng điểm và trở thành người cầm cái.
Trong trường hợp anh em bị thừa ra 1 lá thì anh em phải cúng các quân bài yêu theo thứ tự từ cao xuống thấp là: yêu – nhất – văn.
Kê là thuật ngữ chỉ trường hợp trận đấu chưa có ai báo ù và lần lượt từng người bốc hết bài trong nọc.
Cho cái
Đây là từ để chỉ những người được quyền rút lá bài từ nọc khi bắt đầu mở đầu ván tổ tôm. Để được cho cái, anh em cần là người cuối bốc lá cuối cùng ở nọc lên hoặc là người ù.
Nhiệm vụ của người cho cái là rút lấy 1 quân bài ngẫu nhiên từ trong bộ nọc. Người chơi rút con số nào từ nọc sẽ cộng tổng với số của lá bài được công khai rồi chia cho 5.
Khi phép chia không hết mà còn dư, thì người bốc đó sẽ lấy số dư làm mốc để phần bài của người làm cái từ vị trí hiện tại theo hướng ngược chiều kim đồng hồ.
Sau khi đã tính toán xong, người chơi đặt quân trong 1 phần bài ngẫu nhiên rồi mở công khai, vậy là đã xác định được người làm cái.
Nếu như trong bộ bài sở hữu thiên khai và có kế quanh đổi thành phu dọc với điều kiện phải bỏ ra 1 vài quân bài thì được gọi là thiên khai bất thực.
Để báo cho cả làng là mình không ra quân bài, anh em sẽ hô ăn cả. Hoặc khi đánh bài thì phải hô to tên lá đó, đồng thời trả chén làng hô ù là được.
Chờ bài trong Tổ Tôm
Các trường hợp chờ bài được nhiều người chơi ưu tiên hiện nay là:
Thập thành: tức là anh em chỉ chờ bài khi trong bộ đã có tổ hợp phu hay lưng. Lá bài được hy vọng là quân yêu thì sẽ hô là ù.
Bạch thủ: trường hợp mà anh em đã có bài tròn, đồng thời có sự xuất hiện của 2 quân bài tương tự nhau.
Nếu như anh em ăn được quân bài thứ 3 thì sẽ thành phỗng. Người chơi lúc này cần nói to phỗng để cả làng biết đó là ù.
Chi nẩy: tức là người chơi chỉ chờ con chi chi mà thôi.
Cách lựa chọn người chia bài
Trong bất cứ game bài nào cũng có luật chia bài trong quá trình chơi. Đối vớ Tổ Tôm, những người dưới đây sẽ là người có trách nhiệm pahir chia bài:
- Người chơi đã dành chiến thắng ván trước đó hoặc người bị phạt tội chèo đò.
- Người báo ù cho cả làng. Trong trường hợp có nhiều người ù thì ai sở hữu ù nhiều hơn thì được ưu tiên được chia bài.
- Người chơi trong trạng thái được kê và dưới kê.
1 số điểm thú vị về bài Tổ Tôm
Sức hấp dẫn của bộ môn Tổ tôm này là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, người Hoa và người Nhật lại không chuộng game bài này.
Trong khi đó, nhiều người nói rằng game bài này nhìn vào mang nét của người Tàu.
Điều này hoàn toàn dễ hiểu bởi các lá bài được thiết kế theo kiểu chữ Hán. Không chỉ vậy, cách chơi cũng có nhiều điểm tương đồng với game Lệ Thư của Trung Quốc.
Còn về các hình vẽ minh hoạ thì đều có hình dáng và phong cách Nhật. Nếu anh em tìm hiểu sâu về lĩnh vực này thì anh em sẽ nhận ra nhiều điểm giống với lối tranh mokuhan của Nhật Bản.
Ngoài ra, nếu bạn để ý sẽ thấy hình nhân vật trên tất cả các quân bài đều mặc một loại trang phục đặc trưng của Nhật, đó chính là Kimono của thời Edo.
Cụ thể là có 18 hình nhân vật nam, 4 hình nhân vật nữ và 4 hình trẻ em. Bên cạnh đó, các hình cây cối, cảnh vật cũng mang đậm phong cách của Nhật Bản.
Tới thời điểm hiện tại, có không ít người đặt ra câu hỏi: “liệu đây có thực sự là game bài dân gian có nguồn gốc từ Việt Nam không?”
Tất cả những lập luận phía trên đều mạng tính giả thuyết, chưa có lời giải đáp cụ thể. Tuy nhiên, có 1 điều mọi người đều thấy rất rõ chính là sức hút và tính hấp dẫn của trò chơi này đã đem lại là rất lớn.
Lời kết
Như vậy, nhà cái Ku11 đã cung cấp cho bạn biết những thuật ngữ cơ bản về bài Tổ tôm. Nếu muốn biết game bài này có thực sự hay, hấp dẫn không thì bạn hãy tự mình nghiệm thử nhé.
Hãy rèn luyện thật nhiều để nâng cao trình độ và sớm trở thành những cao thủ trong làng Tổ Tôm nhé.
Chúc anh em thành công!
Xem thêm: Bài câu cá là gì? Hướng dẫn chơi bài câu cá dễ hiểu nhất